Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały

Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały.
Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły?

Kilka wskazówek jak w prosty sposób opanować sztukę skutecznej komunikacji z dziećmi, rozwiązać  najczęstsze  problemy  wychowawcze (np. stawianie granic, formułowanie oczekiwań), jak  również  budować silną więź  emocjonalną  między dorosłymi a dziećmi.

1. Uczucia, emocje

• słuchaj uważnie:
  czasem dziecku wystarczy milczący słuchacz, żeby samo dostrzegło problem i znalazło jego rozwiązanie
• nazwij uczucia:
  określ je. Słowa, takie jak: “Nie przejmuj się, Przecież cię nie boli” – nikogo nie pocieszą. Jeśli zamiast tego powiesz: “Widzę, że jest ci przykro, To bardzo smutne” - dziecko poczuje się zrozumiane, samo też lepiej zrozumie to, co czuje
• akceptuj uczucia, za pomocą “słów kluczy”:
  zamiast: “Uderzył cię? A tyle razy mówiłam, żebyś się z nim nie bawił, ale ty ciągle wszystkich zaczepiasz…”, użyj “słów kluczy”- pełnych zrozumienia i uwagi, np. “aha, oooo, rozumiem, hmm”
• akceptacja uczuć nie oznacza akceptacji złych zachowań:
  “Widzę, że jesteś na mnie zły. Powiedz mi to słowami, nie pięściami”

2. Współpraca

• opisz co widzisz, przedstaw problem:
  “Widzę mokrą podłogę w łazience”
• udziel informacji:
  “Ścierka jest tam”
• powiedz to jednym słowem:
  “Podłoga”
• powiedz, co czujesz:
  “Nie lubię, kiedy krzyczysz”
• napisz liścik:
  “Drogi Janku! Jestem głodny. Twój pies”

3. Zamiast kar
(w sytuacji niepożądanego zachowania dziecka)

• zaangażuj dziecko do pomocy:
  np. dziecko wyrywa zabawki kolegom w piaskownicy – “Pomóż mi budować zamek”
• wyraź zdecydowany sprzeciw:
  nie atakując charakteru- “Zabierasz zabawki dzieciom, nie podoba mi się takie zachowanie”
• powiedz, co czujesz:
  “Wyrywanie innym zabawek jest nieprzyjemne”
• zaproponuj wybór:
  “Jeśli chcesz nadal bawić się w piaskownicy, przestań tak robić”
• przejmij inicjatywę, daj odczuć dziecku konsekwencje złego zachowania:
  “Widzę, że wybrałeś powrót do domu” i opuszczacie piaskownicę. Następnego dnia, nie idziecie do piaskownicy. Na pytanie dziecka “Dlaczego?”, poproś, żeby się zastanowiło.

4. Samodzielność

• dawaj dziecku możliwość wyboru, samodzielnego podejmowania decyzji:
  “Wolisz założyć skarpetki z autem czy w paseczki?”
• doceń wysiłek, jaki dziecko wkłada w wykonanie zadania:
  “Zapięcie wszystkich guzików to sztuka”
• pozwól, aby dziecko samo znalazło odpowiedź:
  nie dawaj zbyt szybko gotowych odpowiedzi; wskaż „źródła”, niech także inni staną się autorytetami
• nie odbieraj nadziei:
  “Więc marzysz o karierze piłkarza?”

5. Pochwały

• opisz, co widzisz lub czujesz:
  bez ogólników typu: “Jesteś grzecznym chłopcem”, użyj natomiast: “Widzę, że wszystkie autka postawiłeś na półce. Lubię patrzeć na taki porządek”
• dodaj do opisu podsumowanie:
  “Prosiłam cię, żebyś za kwadrans przyszedł na obiad i jesteś. To nazywam punktualnością!”

6. Role i etykietki

• uwolnij dziecko od etykietek:
  stwórz sytuację, w której dziecko (i inni) spojrzy na siebie inaczej;
  gdy dziecko uważa się za niezdarne: “Muszę to naprawić, mógłbyś mi pomóc?”;
  gdy dziecko ma zwyczaj marudzić: “Podoba mi się, kiedy spokojnie mówisz o swoich potrzebach, tak jak teraz”
• pozwól dziecku słyszeć, jak je chwalisz przed innymi:
  w rozmowie przez telefon: “Och, żebyś widział swojego syna, jak się zachowywał dzisiaj w piaskownicy: dzielił się zabawkami, wspólnie z kolegą zbudował zamek” – gdy dziecko ma kłopoty ze współdziałaniem
• pokaż zachowanie godne naśladowania:
  “Mam tyle pracy i nie wiem jak się do tego zabrać. Już wiem, ułożę sobie plan działania” – gdy dziecko jest niezorganizowane

Pobierz artykuł w wersji PDF.